Zgodnie z prawem polskim wszyscy członkowie rodziny mają prawo żyć na podobnym poziomie materialnym. Dotyczy to nie tylko pełnych rodzin, gdzie koszty utrzymania rozkładają się na wszystkich członków równomiernie, ale również na rodziny będące w rozpadzie. Dziecko wychowujące się z jednym z rodziców, lub z opiekunem prawnym, ma prawo do życia na podobnej stopie majątkowej jak jego drugi rodzic. Podobnie wygląda również sprawa dotycząca płacenia uzasadnionych alimentów współmałżonkowi – w wypadku separacji lub rozwodu, oraz rodzicom. W oparciu o tę zasadę ustalana jest wysokość alimentów płaconych przez pozwanego. Warto jednak wiedzieć, że prawo pozwala na obniżenie raz zasądzonych alimentów, o ile istnieją ku temu uzasadnione przesłanki.
Powody obniżenia alimentów
Najczęściej powodem do złożenia pozwu o obniżenie wysokości alimentów jest zmiana stosunków między zobowiązanym do płacenia a osobą uprawnioną do otrzymywania świadczenia. Do przyczyn takiego stanu można zaliczyć np. pogorszenie sytuacji materialnej zobowiązanego, poprawę sytuacji materialnej uprawnionego, spadek kosztów utrzymania osoby pobierającej świadczenie itp. Należy pamiętać, że pozew o obniżenie musi być uzasadniony i udokumentowany. Można również skorzystać z zeznań świadków, którzy potwierdzą zmianę stosunków miedzy zobowiązanym i uprawnionym.
Pozew o obniżenie alimentów
Pozew o obniżenie alimentów należy złożyć w wydziale rodzinnym i nieletnich sądu rejonowego. W pozwie muszą się znaleźć:
- informacja na rzecz jakiej osoby płacone są alimenty;
- aktualna kwota alimentów;
- sygnatura akt oraz organ, który wdał orzeczenie;
- wartość przedmiotu sporu, czyli kwota będąca różnicą między sumą należnych dotychczas świadczeń za jeden rok a sumą świadczeń za jeden rok o jaką ma nastąpić obniżenie (do wartości sporu nie wlicza się odsetek i kosztów żądanych obok roszczenia głównego);
- uzasadnienie dla pozwu o obniżenie alimentów;
- przytoczenie okoliczności mających wpływ na rozstrzygnięcie sprawy;
- dowody na poparcie zgłoszonego żądania.
W sądzie
Sąd rozpatrując sprawę o obniżenie alimentów bierze pod uwagę czy przyczyna, w wyniku której zobowiązany występuje z takim żądaniem, na charakter ciągły. Jeśli może ona ulec zmianie w ciągu następnych kilkunastu dni czy kilku tygodni pozew może zostać rozpatrzony negatywnie. Sąd zwraca również uwagę na to, czy pogorszenie sytuacji osoby zobowiązanej, jeśli jest ono powodem dążenia do obniżenia alimentów, nie jest przez nią zawinione. Tym samym jeśli zobowiązany na własne życzenie zwolnił się z pracy lub został z niej wyrzucony z powodu np. naruszenia regulaminu itp. sąd może nie uznać uzasadnienia i odrzucić powództwo. Jeśli natomiast istnieją uzasadnione przesłanki do obniżenia wysokości płaconych alimentów, wówczas sąd może uwzględnić powództwo zmieniając orzeczenie lub wprowadzając zmiany w umowie dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.